Jak zbudowane jest ucho i jakie funkcje pełni ucho zewnętrzne, środkowe i wewnętrzne?

Narząd słuchu jest złożonym systemem, który pozwala nam słyszeć otaczające nas dźwięki. Jest on podzielony na trzy główne części: ucho zewnętrzne, ucho środkowe i ucho wewnętrzne. Każda część odgrywa kluczową rolę w procesie słyszenia.

Jaką funkcję pełni ucho i jak jest zbudowane?

Ucho odpowiada za przekazywanie fal dźwiękowych do mózgu, dzięki czemu możemy słyszeć otoczenie. Zrozumienie anatomii i funkcji ucha może pomóc w zrozumieniu tego skomplikowanego systemu.

Ucho dzielimy na trzy części:

• zewnętrzne,
• środkowe,
• wewnętrzne.

Między uchem zewnętrznym a środkowym znajduje się cieniutka membrana, zwana błoną bębenkową.

Rys. 1 Schemat budowy ucha

Rola ucha zewnętrznego

Ucho zewnętrzne odgrywa kluczową rolę w naszej zdolności słyszenia i utrzymywania równowagi.

Budowa ucha zewnętrznego

Składa się ono z małżowiny usznej i przewodu słuchowego zewnętrznego, który ma około 3 cm długości.

Jedną z najważniejszych części ucha wewnętrznego jest ślimak. Ta spiralna struktura zawiera tysiące maleńkich komórek rzęsatych, które są odpowiedzialne za przekształcanie dźwięków w sygnały elektryczne, które są wysyłane do mózgu. Uszkodzenie tych komórek może prowadzić do utraty słuchu, a nawet całkowitej głuchoty.

Oprócz swojej roli w słyszeniu, ucho wewnętrzne pomaga nam również w utrzymaniu równowagi. Przedsionek i kanały półkoliste współpracują ze sobą, aby wykrywać zmiany pozycji i ruchu głowy. Informacje te są wysyłane do mózgu, który następnie odpowiednio dostosowuje naszą postawę i ruchy.

Rola ucha środkowego

Ucho środkowe pełni istotną rolę w przetwarzaniu sygnałów dźwiękowych i przekazywaniu ich do ucha wewnętrznego. To kilkumilimetrowa przestrzeń powietrzna, w której znajdują się kosteczki słuchowe (młoteczek, kowadełko i strzemiączko). Kosteczki te łączą się ze sobą. Młoteczek, jako zewnętrzna kosteczka, przyczepiony jest do błony bębenkowej, a strzemiączko łączy się z okienkiem ucha wewnętrznego.

Oprócz funkcji mechanicznej, kosteczki słuchowe pełnią również ważną rolę ochronną dla naszych uszu. Mogą redukować głośne dźwięki, kurcząc mięśnie w odpowiedzi na dźwięki o wysokiej intensywności. Te skurcze usztywniają łańcuch kosteczek słuchowych i ograniczają uszkodzenia powodowane przez głośne dźwięki, które z czasem mogłyby zaszkodzić naszym zdolnościom słuchowym.

Rola ucha wewnętrznego

Ucho wewnętrzne odpowiada za zdolność słyszenia i utrzymywania równowagi. Składające się ze skomplikowanych struktur, w tym ślimaka, układu przedsionkowego i kanałów półkolistych, ucho wewnętrzne jest odpowiedzialne za przekształcanie wibracji dźwiękowych w sygnały elektryczne, które mózg może zinterpretować. Oprócz słuchu, ucho wewnętrzne zawiera również receptory czuciowe, które pomagają nam wykrywać zmiany pozycji ciała i ruchy w przestrzeni. Ucho wewnętrzne składa się z dwóch części: słuchowej – ślimaka i równowagi – błędnika. W uchu wewnętrznym znajdują się zakończenia nerwu słuchu i równowagi.

Proces słyszenia

Każda z wyżej wymienionych części ucha bierze udział w procesie słyszenia. W uproszczeniu proces ten przebiega następująco:

1. Fale dźwiękowe zostają wyłapane i częściowo wzmocnione przez małżowinę uszną, a następnie przez przewód słuchowy przeniesione na błonę bębenkową.
2. Błona bębenkowa na skutek fali dźwiękowej zaczyna drgać. Drgania te łańcuszkiem kosteczek słuchowych przeniesione są do okienka owalnego ślimaka. Umieszczona w nim płytka podstawna strzemiączka wprawia w ruch płyny ślimaka (endolimfę).
3. Ruch płynu w ślimaku podrażnia zakończenia nerwu słuchowego (tzw. organ Cortiego), wywołując impuls nerwowy, który nerwem słuchu dociera do mózgu – do naszej świadomości.